สมัยพุทธกาล พระพุทธเจ้าบังเกิดขึ้นแล้วในโลก ท่านได้ตรัสถึงพระรัตนตรัยว่าเป็นที่พึ่งที่ระลึก แก่ผู้มีบุญผู้ประพฤติปฏิบัติตาม ก็ได้บรรลุธรรมาภิสมัย เข้าถึงพระรัตนตรัยกันทั้งนั้น แต่บางพวกแม้เกิดร่วมสมัยกันก็ไม่ได้ยินได้ฟังว่าอะไรเป็นสรณะที่แท้จริง อย่างเช่นตัวอย่างของปุโรหิตอัคคิทัต พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงธรรมให้อัคคิทัตดาบสและบริวาร ได้ทราบถึงสรณะที่แท้จริง ว่ามีอยู่ภายในเท่านั้นคือพุทธรัตนะ ธรรมรัตนะ สังฆรัตนะ เป็นที่พึ่งอันเกษม เป็นที่พึ่งที่แท้จริงที่จะช่วยให้พ้นจากความทุกข์ทั้งหลาย ซึ่งต่อมาได้บรรลุมรรคผลนิพพานกันทั้งหมด